Artykuł sponsorowany

Znaczenie zajęć ruchowych w pracy z dziećmi z trudnościami sensorycznymi

Dzieci z trudnościami sensorycznymi często doświadczają świata w sposób odmienny od rówieśników. Mogą nadmiernie reagować na bodźce – np. hałas, zapachy czy dotyk – lub przeciwnie, mieć trudność w ich prawidłowym odbiorze. Przejawia się to w codziennym funkcjonowaniu: dziecko może unikać głośnych miejsc, niechętnie zakładać określone ubrania albo nie reagować na bodźce, które dla innych są oczywiste. Zaburzenia integracji sensorycznej wpływają na zachowanie, naukę, a także kontakty społeczne. Właśnie dlatego zajęcia ruchowe stają się jednym z kluczowych elementów wspierania takich dzieci.

Rola ruchu w prawidłowym rozwoju sensorycznym

Ruch to naturalny język dziecka. Poprzez aktywność fizyczną maluchy nie tylko rozwijają mięśnie i koordynację, ale też uczą się prawidłowo odbierać bodźce zmysłowe. Skakanie, bieganie, turlanie się czy wspinanie stymulują układ przedsionkowy, odpowiedzialny za równowagę, a także układ proprioceptywny, który daje poczucie świadomości własnego ciała.
Dla dzieci z trudnościami sensorycznymi aktywność fizyczna jest jak trening mózgu – pomaga im „oswoić” świat i lepiej radzić sobie z codziennymi sytuacjami.

Zajęcia ruchowe jako terapia i profilaktyka

Ćwiczenia ruchowe nie są jedynie sposobem na spożytkowanie energii dziecka. W przypadku dzieci z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego pełnią funkcję terapeutyczną. Regularne ćwiczenia mogą zmniejszyć nadwrażliwość na bodźce, poprawić koncentrację i zwiększyć umiejętność radzenia sobie w grupie.
Co ważne, zajęcia ruchowe sprawdzają się również jako profilaktyka. Dzieci, które od najmłodszych lat mają możliwość swobodnego ruchu, rzadziej doświadczają problemów z koordynacją czy kontrolą emocji.

Przykłady aktywności wspierających integrację sensoryczną

Na zajęciach dla dzieci z trudnościami sensorycznymi wykorzystuje się różnorodne formy ruchu:

• ćwiczenia równoważne – chodzenie po linie, balansowanie na desce, utrzymywanie pozycji na piłkach gimnastycznych,
• turlanie i toczenie – dzieci mogą turlać się po materacach, chować w tunelach, przemieszczać się w workach animacyjnych,
• skoki i podskoki – trampoliny, skakanki czy zwykłe podskoki w miejscu pomagają regulować układ przedsionkowy,
• ćwiczenia siłowe – przeciąganie liny, pchanie dużych piłek czy noszenie lekkich ciężarków stymulują propriocepcję,
• zabawy rytmiczne – taniec, klaskanie czy poruszanie się w rytm muzyki uczą synchronizacji ciała i słuchu.

Takie aktywności nie tylko wspierają rozwój sensoryczny, ale sprawiają też ogromną radość dzieciom, co jest dodatkową motywacją do udziału w zajęciach.

Jak organizować przestrzeń do ćwiczeń?

Otoczenie, w którym prowadzone są zajęcia, odgrywa równie istotną rolę jak same ćwiczenia. Sala powinna być bezpieczna i sprzyjać koncentracji. Warto zadbać o miękkie materace, piłki, huśtawki terapeutyczne czy elementy torów przeszkód. Dziecko musi czuć się tam swobodnie, a jednocześnie mieć możliwość wyciszenia się w razie potrzeby.
Kolory, oświetlenie i akustyka pomieszczenia również mają znaczenie – neutralne barwy i unikanie nadmiernego hałasu pomagają dzieciom łatwiej skupić się na zadaniach.

Wpływ zajęć ruchowych na emocje i zachowanie

Dzieci z zaburzeniami sensorycznymi często zmagają się z trudnościami emocjonalnymi – łatwo się frustrują, bywają impulsywne albo zamknięte w sobie. Ruch daje im możliwość rozładowania napięcia, a jednocześnie uczy regulowania emocji. Ćwiczenia fizyczne wpływają na wydzielanie endorfin, co poprawia samopoczucie i zwiększa motywację do dalszej aktywności.
Co więcej, wspólne zajęcia uczą dzieci współpracy, cierpliwości i akceptacji reguł – a to bezpośrednio przekłada się na łatwiejsze funkcjonowanie w grupie rówieśniczej.

Znaczenie indywidualnego podejścia

Każde dziecko z trudnościami sensorycznymi reaguje inaczej na bodźce. Dlatego niezwykle istotne jest indywidualne dopasowanie ćwiczeń. Dla jednego dziecka huśtanie będzie przyjemne i wyciszające, dla innego – przytłaczające. Zadaniem nauczyciela czy terapeuty jest uważna obserwacja i dobór takich form aktywności, które będą wspierały rozwój, a nie nasilały problemów.
Dobrą praktyką jest łączenie różnych rodzajów aktywności i stopniowe zwiększanie ich intensywności. Dzięki temu dziecko zyskuje poczucie bezpieczeństwa, a jednocześnie ma okazję poszerzać swoje możliwości.

Sprzęt i pomoce do zajęć ruchowych

W pracy z dziećmi z zaburzeniami integracji sensorycznej warto korzystać z profesjonalnych pomocy. Duże piłki gimnastyczne, trampoliny, drabinki czy równoważnie to podstawowe elementy, które wspierają rozwój układu ruchu i sensoryki. Równie przydatne są piankowe materace, worki obciążeniowe czy specjalistyczne huśtawki terapeutyczne.
Wiele tego typu produktów można znaleźć w sklepach z wyposażeniem edukacyjnym, np. na stronie https://eduzakup.pl, która oferuje sprawdzone rozwiązania dla placówek i terapeutów. Dzięki nim prowadzenie zajęć staje się bezpieczne i skuteczne.

Zajęcia ruchowe jako most do lepszego funkcjonowania

Systematyczne ćwiczenia ruchowe mogą stać się dla dzieci z trudnościami sensorycznymi mostem prowadzącym do lepszego funkcjonowania w codziennym życiu. Pomagają zrozumieć własne ciało, budują pewność siebie, a także ułatwiają naukę i kontakty społeczne. Ruch jest więc nie tylko formą zabawy, lecz także kluczowym elementem terapii i rozwoju – narzędziem, które pozwala dziecku w pełni wykorzystać jego potencjał.